نکته: پیوندهایی که در این مطلب به صرافی‌ها قرار داده شده‌اند، شما را به ثبت‌نام با کد دعوت بنده هدایت می‌کنند. به این صورت به ازای هر معامله، صرافی قسمتی از کارمزد خود را به من می‌دهد. و ممکن است در کارمزدها کمی تخفیف به شما نیز بدهد. در صورت عدم تمایل، می‌توانید از کد های دعوت بنده استفاده نکنید.
برای تبدیل رمزارز به ارز ملی(ریال) یا برای خرید رمزارز، معمولا باید به یک صرافی مراجعه کنید. متاسفانه سامانه‌های بانکی ما ایرانی‌ها به سامانهٔ بانکی بین المللی متصل نیستند. و همچنین از سال‌ها پیش تحریم‌های فراوانی علیه ما وجود داشته‌اند و دارند. در نتیجه تنها صرافی‌هایی که می‌توانیم از آن خرید کنیم، صرافی‌های داخلی هستند.
تعداد زیادی صرافی ایرانی برای خرید و فروش رمزارز داریم. ولی نمی‌توان به راحتی به اکثر صرافی‌ها اعتماد کرد. ضمن این که عدم وجود قانون در این مورد، کاربر‌ها را بیش‌تر در معرض خطر قرار می‌دهد. طرفدارهای رمزارز از جمله طرفدارهای بیت‌کوین کش یک شعار دارند: از صرافی‌ها مانند دستشویی استفاده کنید. وارد شوید، کار خود را انجام دهید، تمیز کنید و بلافاصله خارج شوید. آن‌ها در مورد صرافی‌های خارج که دارای حسن شهرت هستند چنین می‌گویند. حال به این فکر کنید که چقدر می‌توان به صرافی‌های داخلی اعتماد کرد. مخصوصا که در زمینهٔ رمزارز در کشورمان پشتیبانی دادگاه را نیز نداریم!
این‌جا بنده تجربهٔ خود را در استفاده از این صرافی‌ها بیان می‌کنم. ممکن است شما تجربهٔ متفاوتی داشته باشید. برای هر کدام از این صرافی‌ها مشخص کرده‌ام که طی چه مدت زمانی چه مبلغ‌هایی را جابجا کرده‌ام. برای مبلغ‌های بالاتر شاید نیاز داشته باشید بیش‌تر و بهتر تحقیق کنید. و ضمن این که من با این صرافی‌ها معامله‌گری(trading) نمی‌کنم. صرفا درآمد خود را به ریال نقد می‌کنم.
و به عنوان یک تکرار دوباره، صرافی‌ها محل نگهداری رمزارز نیستند. آن‌ها باید صرفا برای تبدیل به ریال(یا برعکس) استفاده شوند. در صورتی که می‌خواهید رمزارز خود را یک یک رمزارز دیگر تبدیل کنید، راه حل بهتر استفاده از swap است. در صورتی که می‌خواهید بیت‌کوین کش خود را جایی نگهداری کنید، باید از یک کیف پول رمزارز استفاده کنید.
والکس(wallex)
صرافی والکس را چند سال پیش یکی از دوستان معامله‌گر(trader) معرفی کرد. بنده طی چند سال از طریق این صرافی مجموعا حدود ۷۰۰۰ یورو جابجا کرده‌ام. اکثر مواقع مشکلی وجود نداشته. ولی اگر نیاز بود به پشتیبانی مراجعه کنم، معمولا پشتیبانی به خوبی پاسخ‌گو نبوده است. یک‌بار طی ۱ هفته در تلاش برای واریز به حساب ریالی(بانک تجارت) بودم. و هر بار بعد از حدود ۲۴ ساعت، واریز ناموفق بود. تماس‌های مکرر با پشتیبانی نتیجه‌ای نداشت. و نهایتا در آخرین تماس، به بنده اعلام شد که موضوع را از طریق بانک پیگیری کنم. به عنوان یک نتیجه، بنده روی اوکی اکسچنج(پایین‌تر را ببینید) یک حساب باز کردم. و موفق به واریز پول به حساب بانکی خود شدم.
ماشین وی‌بک(Wayback Machine) نشان می‌دهد که این صرافی روی دامنهٔ wallex.market دستکم از سال ۲۰۱۹ میلادی فعالیت داشته است. تصویر زیر، والکس را در آن زمان نشان می‌دهد که سعی دارد با کارمزد صفر برای چند معاملهٔ اول، کاربر‌ها را جذب کند:
اوکی اکسچنج(ok-ex)
این صرافی را بعد از مشکل‌هایی که با والکس برایم وجود داشت استفاده کردم. ماشین وی‌بک نشان می‌دهد که این صرافی روی دامنهٔ فعلی دستکم از اوایل ۲۰۲۰ فعالیت داشته است. بنده با این صرافی مجموعا طی چند ماه، حدود ۱۰۰۰ یورو جابجا کردم. تا به حال نیاز به پشتیبانی نداشته‌ام.
یکی از موارد آزاردهنده در این صرافی این بود که صرفا تعداد خیلی کمی ارائه‌دهندهٔ رایانامه(Email) مورد تایید آن‌ها بود. و رایانامه شخصی من روی رایزآپ(riseup) مورد تایید نبود. از پشتیبانی خواستم این مورد را با تیم توسعه در میان بگذارد و او هم گفت که این کار را می‌کند. نهایتا بدون ایمیل ادامه دادم چرا که وارد کردن آن اجباری نبود. الآن بار دیگر آزمایش کردم و هنوز هم خطا می‌دهد که «ایمیل وارد شده صحیح نیست».
از لحاظ رابط کاربری، قطعا والکس بهتر است. ولی ظاهرا اوکی اکسچنچ امکاناتی مخصوص معامله‌گر‌ها مانند کیف پول‌های مجزای «اصلی» و «بازار» ارائه می‌کند. تصویر زیر، صفحهٔ اصلی این صرافی را در زمان نوشتن این مطلب نشان می‌دهد:
نوبیتکس (nobitex)
روی نوبیتکس خودم معامله نکرده‌ام. اما تعریف آن را از آشنایان و فامیل‌ها شنیده‌ام. ماشین وی‌بک نشان می‌دهد که نوبیتکس از والکس و اوکی اکسچنج احتمالا یک سال قدیمی‌تر است. نوبیتکس علاوه بر صرافی، امکانات دیگری را نیز ارائه می‌دهد. یکی از این امکانات، کارت هدیه رمزارز است. این ایده واقعا خوب و جذاب است. و من برنامه دارم بعدا به بعضی از اعضای خانواده بیت‌کوین کش هدیه دهم.
ولی در صورتی که می‌خواهید به کسی رمزارز هدیه دهید، من استفاده از کارت‌های هدیهٔ نوبیتکس را پیشنهاد نمی‌کنم! یادتان هست در اوایل مطلب توضیح دادم چطور باید از صرافی‌ها استفاده کنید؟ ظاهرا برای ساخت یک کارت هدیه باید یک حساب احراز هویت شده نوبیتکس داشته باشید. سپس به حساب صرافی واریز کنید و یک کارت هدیه درست کنید. این یعنی کنترل سرمایهٔ شما به دست صرافی است. و تا زمانی که کسی از کارت هدیه برداشت نکند، پول در صرافی است.
یک راه حل بهتر این است که یک کیف پول کاغذی بیت‌کوین کش(یا هر رمزارز دیگر) با یک قالب زیبا درست کنید. آن را روی یک چیزی مثل کاغذ گلاسه چاپ کنید. سپس به حساب مبلغ دلخواه را واریز کنید. و حساب را به شخص دریافت کننده هدیه دهید. به این صورت کنترل پول کاملا به دست کسی است که حساب کاغذی را دارد.
تصویر زیر، صفحهٔ اصلی فعلی نوبیتکس را نشان می‌دهد:
خودتان تحقیق کنید!
برای انتخاب و استفاده از یک صرافی، خودتان تحقیق کنید. می‌توانید شبکه‌های اجتماعی را جستجو کنید. یا این که مانند من در ماشین زمان سایت archive.org سابقهٔ صرافی را بررسی کنید. توجه کنید که بنده مسئولیتی در قبال رفتار خوب یا بد این صرافی‌ها ندارم! و این که ممکن است تبدیل مبلغ‌های بزرگ یا خیلی بزرگ(مثلا ۵۰۰۰۰ یورو)، با هیچ کدام از این صرافی‌ها منطقی نباشد.